انجمن بانوان ایرانی در سیدنی استرالیا
17. Jun, 2017
کاریز شهری زیر زمینی یکی از جاذبه های گردشگری و دیدنی های کیش است که زیبایی خیره کننده ای دارد.اگر به ایران سفر می کنید سفر به کیش و بازدید از کاریز را از دست ندهید.
احداث قنات (کاریز) در انحصار ایرانیان بوده است و با توجه به قدمت شش هزار ساله قنات در ایران می توان صاحبان اصلی قنات را ایرانیان دانست. کاریز واژه فارسی قنات است و در گذشته از آن برای هدایت آبهای زیر زمینی استفاده می شده است. با توجه به اینکه معمولا قناتها از ارتفاعات شروع شده و به مظهر می رسند عظمت قنات دو هزار ساله کیش با حداکثر ارتفاع چهل و پنج متری در جزیره کیش منحصر بفرد می باشد. جزیره کیش با توجه به اینکه ارتفاع چندانی ندارد، حفر و احداث قنات دو هزار ساله آن به دست ایرانیان خلاق در لایه گل مارن (مرگل) اهمیت و ارزش این قنات را بیش از پیش نمایان می کند.
قنات قدیمی کیش با طول پانزده کیلومتر که در طول دو رشته از منطقه صفین و فرودگاه تا محل فعلی مجموعه فرهنگی سیاحتی شهر زیرزمینی کیش به سه رشته تبدیل می شود و از این محل مجددا با تبدیل به یک رشته، به شهر قدیمی حریره می ریزد. در طول مسیر این قناتهای قدیمی تعداد زیادی چاه برای برداشت آب وجود دارد که نشان دهنده آن است که در این قنات آب هم به صورت ساکن و هم به سمت مظهر قنات جریان و حرکت داشته است. از آب این قنات برای مصرف آبیاری فضای سبز و مصرف شرب ساکنین استفاده می شده و در عین حال کشتی ها نیز از آب جزیره کیش برای مصرف و فروش و یا معاوضه با اجناس دیگر در کشورهای حاشیه خلیج فارس استفاده می کردند. آب شیرین کاریز حاصل از بارندگی های فصلی جزیره است که از مرجانها به صورت یک فیلتر طبیعی عبور و در لایه گل مارن جریان پیدا می کند.
گل مارن نوعی گل رس است که در حالت طبیعی نرم و انعطاف پذیر بوده و چنانچه در معرض هوا قرار گیرد خشک و محکم می شود. در مجموعه فرهنگی سیاحتی شهر زیر زمینی کیش (کاریز) جهت حفاظت از این گل ارزشمند دیوارهایی جلوی آن کشیده شده است. از گل مارن علاوه بر استفاده های درمانی برای درد مفاصل با ترکیبات اضافی برای تولید آجر، کوزه و سیمان مورد استفاده خاص قرار می گیرد. نکته قابل توجه این است که این کاریز ها به طوری استادانه و ماهرانه به دست ایرانیان باستان حفاری شده که با شیبی ملایم در طول پانزده کیلومتر حرکت، هم از آب آن جهت آبیاری استفاده شده و هم امکان برداشتن آن با چیزی شبیه به دلو نیز فراهم بوده است. پایابها مکانی پیش بینی شده برای فراهم شدن امکان برداشتن آب از کاریز است که در طول مسیر کاریز شش پایاب وجود دارد که یکی از آنها در مجموعه فرهنگی سیاحتی شهر زیرزمینی کیش موجود و قابل مشاهده است. در گذشته دور اهالی بومی نشین جزیره کوزه به دوش از این محل آّب شرب خود را تامین می کرده اند. قدمت این پایابها به بیش از 800 سال می رسد.
در گذشته دور ، به خصوص قرون پنجم و ششم هجری که جزیره کیش مرکز تجارت خلیج فارس و دریای عمان بوده آب آشامیدنی جزیره کیش برای مصرف کشورهای حاشیه خلیج فارس از ارزش بسیار بالایی برخوردار بوده است. سقف مرجانی کاریز کیش به قطر هفت متر که زمانی بستر دریا بوده، مملو از صدف ها و آبزیانی است که هم اکنون به صورت فسیل در سقف مرجانی مجموعه فرهنگی سیاحتی شهر زیرزمینی کیش قابل مشاهده است. آزمايشهای انجام شده در دانشگاه مونیخ آلمان بر روي فسيلهايي كه از سقف مرجاني تونل به دست آمده نشان می دهد اين سقف بين 53 تا 570 ميليون سال قدمت دارد و شناسنامه انواع مختلف آن در موزه شهر زیر زمینی کیش (کاریز) به نمایش گذاشته خواهد شد. اگر با دقت بيشتري به اين فسيلها نگاه كنيد لاكپشتي را ميبينيد كه از 570 ميليون سال قبل خود را براي امروز ما جاودانه كرده است. شهر زير زميني کیش (کاریز) با توجه به ويژگيهای منحصر بفرد آن از جمله مرجانی بودن جزیره، آب شیرین قنات، هوای خنک در زیر زمین و سقف مرجانی مملو از فسیلهای با قدمت بسیار بالا در فهرست مهمترین ابنيه جهانی قرار می گیرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر
برگرفته از سایت karizkish.com